Nieuwe documenten in Drents Archief over Drenthe na de oorlog

ASSEN - In het Drents Archief zijn een groot aantal documenten uit 1946 openbaar geworden. Daarin gaat het vaak om de nasleep van de Tweede Wereldoorlog.

Na de bevrijding was het Rode Kruis een van de organisaties die zich inzette om het land weer op te bouwen. Dat gebeurde onder meer met de nationale hulpactie HARK: ‘Hulpactie Roode Kruis’. In de wekelijkse rapporten van de Drentse HARK-afdeling is te lezen welke acties er op touw werden gezet om de bevolking te helpen. Twee scheepsladingen vol huisraad werden verscheept naar Limburg, waar de nood hoog was. Drentse bakkers zamelden bakkersartikelen in, eveneens voor Limburg. De HARK-revue trad op in vele Drentse dorpen; de inkomsten waren voor het goede doel. Een opmerkelijke actie was het plan om katten in te zamelen voor gebieden waar een muizenplaag heerste. Of deze actie gelukt is, is niet in de stukken terug te vinden.

Vrouwen in het verzet
De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor de rol van vrouwen in het verzet. Ze werkten in de oorlog vaak als koerierster en boden hulp aan onderduikers. Een lijst die vermoedelijk kort na de oorlog is opgemaakt, vermeldt de medewerkers en koeriersters van de Landelijke Organisatie voor hulp aan Onderduikers van het district Meppel. De organisatie regelde onderduikadressen en allerlei zaken die voor onderduikers nodig waren. Kostuumnaaister Siena van Essen uit Meppel was een van de koeriersters, maar op de lijst staan nog meer namen van medewerkers uit Meppel en omgeving.

Boerenfront
Na de oorlog deed het Bijzonder Gerechtshof onderzoek naar de fusie van de Nationale Bond Landbouw en Maatschappij met het Boerenfront. De eerstgenoemde boerenorganisatie werd na de inval van de Duitsers gedwongen te fuseren met het Boerenfront tot een nieuw Agrarisch Front, een mantelorganisatie van de NSB. Veel leden van Landbouw en Maatschappij haakten toen af.

Interviews die voor het onderzoek zijn afgenomen, zijn nu openbaar geworden. Zo verklaarde Herman Derk Louwes uit Ulrum dat het Koninklijk Nederlands Landbouw-Comité herhaaldelijk heeft geprobeerd om Landbouw en Maatschappij in het goede spoor te houden, maar dat de adviezen door die organisatie in de wind werden geslagen.

Aan het begin van elk jaar komt er een flinke hoeveelheid nieuwe archiefstukken beschikbaar voor onderzoekers. Het gaat om documenten die voor die tijd, of alleen onder voorwaarden in te zien waren. Het Drents Archief is momenteel vanwege de lockdown gesloten. Zodra het weer mogelijk is, kunnen bezoekers een afspraak maken om de archiefstukken te raadplegen.